Użytkowanie drabin zgodnie z wytycznymi BHP

Drabina to przedmiot, który chyba każdy ma w swoim domu – czasem mniejszą, czasem większą. Nie zawsze wiemy jednak, w jaki sposób prawidłowo jej używać i na co zwrócić przy tym uwagę. Używanie drabiny – jeśli nie jest prawidłowe – może doprowadzić do bardzo poważnych konsekwencji, które zagrażają naszemu zdrowiu a czasem nawet i życiu. Właśnie z tego względu dobrze jest wiedzieć, na co zwrócić uwagę, kiedy używamy drabiny i robić to w prawidłowy, zgodny ze standardami BHP sposób. Do czego można używać drabiny, a do jakich celów nie należy jej wykorzystywać? Czy drabinę można stosować do przenoszenia ciężarów? O czym trzeba pamiętać, kiedy używamy takiego sprzętu? W naszym poniższym artykule znajdziecie odpowiedzi na powyższe pytania. 

Drabina – do jakich celów może być używana?

Pierwszą i najważniejszą kwestią, jeśli chodzi o prace, które wykonywane są na drabinie, jest to, aby zadbać o najwyższy poziom bezpieczeństwa użytkownika. Wynika to z faktu, że według standardów BHP, ale także instrukcji obsługi drabin UE prace, które są wykonywane z użyciem drabiny, są określane jako szczególnie niebezpieczne. Właśnie z tego względu, w każdym przypadku użycia tego rodzaju sprzętu, niezbędna jest znajomość zasad BHP dotyczących jego użytkowania. Nie można zatem wykorzystywać drabiny np. do podpierania nią przedmiotów w celu ich zabezpieczenia. Drabina ma służyć tylko i wyłącznie do tego, aby pomóc dostać się jej użytkownikowi do miejsca niedostępnego, najczęściej znajdującego się na znacznej wysokości. 

Jak pracować na drabinie – o czym nie można zapominać?

Kiedy korzystamy z drabiny, bardzo ważna jest asekuracja przy pracy na drabinie, szczególnie jeśli mówimy drabinie przystawnej. Jedna osoba powinna zawsze stać na dole i dodatkowo zabezpieczać jej stabilność. Osoba, która znajduje się na drabinie, powinna poruszać się po niej powoli, stopień po stopniu. Konieczne jest także trzymanie się poręczy – w przeciwnym wypadku, użytkownik, który znajduje się na drabinie, może z niej po prostu spaść. Kwestia asekuracji przy pracach na drabinie to jednak nie tylko obecność drugiej osoby, ale też odpowiednie ustawienie sprzętu, zgodnie ze standardami BHP. Drabina przystawna musi być odpowiednio ustawiona względem ściany lub innego obiektu, do którego jest przystawiona. Kąt ustawienia drabiny przystawnej powinien wynosić od 65° do 75°. Ponadto, nie należy zapominać o tym, że górna krawędź drabiny powinna wystawać minimum na wysokość 75 cm ponad miejsce, do którego prowadzi.

Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, w której wdrożono inne, zgodne ze standardami BHP zabezpieczenie przed upadkiem. Praca na drabinie powyżej 2 metrów, jak również i na każdej innej, powinna opierać się o zasadę „4 do 1”. Zasada ta oznacza, że na każde 4 jednostki w górę, przypada 1 jednostka wstecz. Tym samym w przypadku, kiedy mamy do czynienia z pracą na drabinie o  powyżej 2 m, dolne końce podłużnic muszą być oddalone od ściany o około 0,5 m. 

Drabina – rozporządzenia i przepisy BHP 

Tak, jak w przypadku każdego innego przedmiotu, tak i w przypadku drabiny, przed rozpoczęciem prac z jej wykorzystaniem, niezbędne jest zapoznanie się z instrukcją obsługi. Jest to ważne przede wszystkim ze względów bezpieczeństwa. Instrukcja obsługi drabiny UE, zawiera przede wszystkim informację na temat długości drabiny, a co za tym idzie, rekomenduje maksymalne odsunięcie dolnych podłużnic od ściany lub innego podłoża, do którego przystawiamy drabinę. Warto także poznać informacje zawarte w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Przykładowo, w oparciu o cytowane rozporządzenie drabiny ewakuacyjne o długości przekraczającej 3 metry muszą być wyposażone w kosz zabezpieczający. 

Dlaczego drabin nie można stosować do przenoszenia ciężaru lub ładunku?

Ostatnią, choć wcale nie najmniej istotną kwestią, jeśli chodzi o użytkowanie drabiny, jest to, czego pod żadnym pozorem nie można robić, kiedy z niej korzystamy. Przede wszystkim, na drabinie nie może przebywać więcej niż jedna osoba. Zawsze wchodzimy na drabinę pojedynczo, powoli i przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności. Poruszamy się zawsze przodem do drabiny – zarówno przy wchodzeniu, jak i przy schodzeniu z niej. Czy drabinę można stosować do przenoszenia ciężarów? Oczywiście, że nie – pod żadnym pozorem nie należy wnosić na rękach ciężkich przedmiotów podczas wchodzenia na drabinę. Do tego celu, zawsze używamy dźwigów, toreb czy innych urządzeń, które pozwalają zachować nam wolne ręce, którymi będziemy chwytać się boków drabiny. Bardzo istotne jest także to, że podczas wchodzenia i schodzenia z drabiny, należy pamiętać o zasadzie 3 punktów podparcia: powinny to być dwie stopy i dłoń lub dwie dłonie i stopa.

Bez względu na to, czy wykonujemy prace na drabinach powyżej 2 metrów, czy niższych, musimy zadbać o to, aby była ona ustawiona w sposób stabilny oraz aby dodatkowo ktoś nas asekurował w czasie, kiedy się na niej znajdujemy. Warto także pamiętać o tym, aby sprawdzić, jakie jest maksymalne obciążenie danej drabiny – dla poszczególnych modeli jest ono bardzo zróżnicowane. Nie każdy też wie, że uszkodzonej drabiny nie należy samodzielnie naprawiać. W sytuacji, kiedy drabina, której używamy, zostanie uszkodzona, najlepszym rozwiązaniem jest wymiana jej na nową – sprawną, a co za tym idzie – w pełni bezpieczną dla naszego zdrowia i życia.